Tweede kanse
Stefan Enslin
Uitgewer: Naledi
ISBN: 9781928426165
Fliekvlooie sal Stefan Enslin ken as draaiboekskrywer en vervaardiger van goedvoel Afrikaanse rolprente soos Strikdas: ’n familiegedoente, Nul is nie niks nie en Verskietende ster. Enslin was ’n gekwalifiseerde stad- en streeksbeplanner voordat hy ná bykans tien jaar in dié beroep besluit het om sy langgekoesterde ideaal te verwesenlik om die wispelturig plaaslike rolprentbedryf te betree. Nadat hy ’n kursus as draaiboekskrywer met lof geslaag het, stig hy in 2012 sy eie produksiemaatskappy, Faith In Motion Productions, én waag hy terselfdertyd sy hand aan die skryfkuns.
Sy debuutroman, Verskietende ster, word in 2013 gepubliseer en twee jaar later verower die filmweergawe daarvan die toekenning as gehoorgunsteling by kykNET se Silwerskermfees. Volgens Enslin is ook Tweede kanse bestem om vir die silwerdoek verwerk te word. Tydens die lees van hierdie liefdesverhaal voel dit dan ook dikwels asof die verhaalgebeure deur ’n kameralens waargeneem word. Luister byvoorbeeld hoe die hoofkarakters hul geheime wegkruipplek ervaar:
Glansgoue lig gaan oop en skoenlappers in hulle duisende fladder vrylik rond, sodat dit soos ’n kleurryke sykombers lyk. Die dam skitter soos ’n gepoleerde spieël. Vanaf die oorkantste oewer kom ’n groep eende nader geswem toe Anna aan die voet van die dam gaan kniel.
Of die volgende toneeltjie:
Gert kyk na die houtwerkbank in die hoek. Hy trek die laai oop.
Stop.
Hy kyk daarin asof daar ’n slang is wat enige oomblik gaan pik. Gert kyk stadig om hom rond om die vertrek te fynkam vir enige onwelkome besoekers.
Niemand nie.
Stadig steek Gert sy hand in die laai en haal ’n foto uit.
’n Boek se voorblad skep sekere verwagtinge by ’n voornemende leser. Hierdie roman se idilliese voorblad in sagte pastelkleure laat dan ook geen twyfel dat dit ’n liefdesverhaal met ’n gelukkige einde gaan wees nie. Onder die titel, wat die blad in twee verdeel, sit ’n dogtertjie en seuntjie langs mekaar op ’n swaai en kyk oor groen weivelde na die opkomende son. Hulle is kaalvoet en in wit geklee as toonbeeld van kinderlike onskuld. Bokant die titel druk ’n lieftallige paartjie hul voorkoppe teen mekaar en staar salig diep in mekaar se oë. Hierdie roman is dus onteenseglik bedoel vir diegene wat lees vir ontspanning en ontvlugting van die alledaagse werklikheid.
In die proloog dink ’n volwasse Anna Struwig terug aan haar pa, Sarel – ’n suksesvolle stadsklerk en burgemeester wat een dorp na die ander regruk en mense beïndruk met sy sjarme en selfversekerdheid. Maar ons besef gou Sarel het ’n skadukant wat die oorsaak word van Anna se wantroue in mans en hul liefdesgebaartjies. Reeds op skool “het alle seuns geweet dat Anna Struwig ’n katjie was wat jy nie met enige handskoene aanpak nie” en haar geterg dat sy nooit ’n man sou kry nie ... totdat die Edmuns-gesin langsaan intrek en Anna en die nuwe buurseun begin “skryf aan ’n storie wat vir baie jare daarna onthou sou word”.
Dit is die jaar 1965. Te midde van politieke onrus begin die jaar vir die dertienjarige Anna op ’n laagtepunt. Haar ouers se huwelik wankel en Anna neem haar toevlug tot ’n geheime plek waar sy veilig voel en haar warboel botsende emosies kan ontrafel. Vir Joe, die nuwe buurseun, begin die jaar in die nuwe skool met ’n sarsie lyfstraf voor die hele klas. Hy hardloop uit die klas om sy vernedering weg te steek en die onderwyser stuur vir Anna, die klaskaptein, om hom te gaan soek. Waar Joe ineengekrimp sit, kyk hy op en, soos in ’n visioen, sien hy die meisie met die groot donker oë en blonde hare wat soos diamante in die son skitter. Instinktief besef hy die befaamde “liefde met die eerste oogopslag” het ook vir hom ingehaal.
Hierna ontdek die twee tieners die omgewing en ware vriendskap. Hulle fietsrit word ’n metafoor vir die lewensreis en saam met hulle ontdek die leser verskeie elemente wat terugkerende motiewe in die verhaal word: ’n majestueuse maar vervalle huis, ’n begraafplaas met hekke wat wyd oopstaan, ’n bos wat toweragtige gemoedsrus skep en ’n doring wat hulle met bloed laat sweer: “Together for ever …” Ons leer ken ook Joe se ouers, Gert en Magda, en sy kleinboet Jacques wat die oorsaak word van Gert se verterende skuldgevoel.
Maar dan stort Anna en Joe se sprokieswêreld ineen en ’n gebroke Joe moet magteloos toekyk hoe twee vragmotors die Struwigs en hul besittings wegvoer. Hoewel hy besef dat ’n mens nie vir liefde kan baklei nie, onderneem hy om vas te byt tot die dag wanneer hy Anna weer sal sien.
Nou volg ’n tydsprong van sewe jaar. Dit is 1972. Joe is 20 jaar oud en studeer medies aan ’n universiteit in Kaapstad. Saam met hom in die tweedejaarklas is Bianca de Wet. Anders as die halsstarrige Anna, sy gewese buurmeisie, is Bianca die spreekwoordelike “girl next door” op wie enige man “verlief behoort te raak”. Joe moet kies tussen “together for ever” en hierdie pragtige meisie wat dolverlief op hom is.
Dan tree die noodlot weer tussenbeide. Tant Siena Moolman, die koshuismoeder wat vir Joe soos ’n eie ouma voel, se geliefde man moet ’n operasie ondergaan en Joe trek by haar in om te help. Maar dan, te midde van ’n stormagtige reënbui, daag haar verloopte dogter se wederstrewige dogter daar op.
Intussen is Anna se ergste vrese bewaarheid toe haar pad met dié van die onweerstaanbare Marko Malherbe kruis. En kort daarna ook met dié van die beeldskone Bianca …
Saam met die karakters leer ons die studentelewe ken: die prettige vermaak van padkafees en bierdrinkery sowel as die donker drama van vuisgevegte en liefdelose seks. Joe ontdek die revue-groep as teenmiddel vir die nostalgie en verlange na Anna en Anna ontdek die skreiende waarheid oor haar geboorte en beland in ’n maalstroom van emosies en verkeerde besluite. Joe se welmenende pa dompel die gesin in ’n Griekse tragedie.
Maar, soos die romantitel voorspel, kry almal tweede kanse, al is dit soms onbeplan en onbedoeld. Na ’n hele paar onverwagte wendings word al die drade in die epiloog saamgeknoop sodat ’n mens die boek sonder onbeantwoorde vrae kan toemaak en, met nuwe hoop vir die liefde, na die werklikheid kan terugkeer.
Volgens Enslin is die hoofkarakters, Anna en Joe, geïnspireer deur die paartjie Noah en Allie in Nicholas Sparks se roman The notebook. Soos Sparks, wou hy “soortgelyke karakters skep, wie se liefde ’n baie interessante draai met hulle stap. […] Net soos in Noah se geval wou ek dat Joe moes veg om te verseker hulle liefdesverhaal word een van die mees asemrowendstes. ’n Liefdesverhaal wat harte sal roer en jonges sal inspireer, vir die regte redes.” In Die Volksblad (23 April 2018) beweer AJ Opperman egter in sy ietwat onvleiende resensie Tweede kanse is “beswaarlik ’n Afrikaanse weergawe van The notebook”. Lees gerus die boek en besluit self met wie jy saamstem.
Tog jammer dat ’n boek met soveel edele voornemens ontsier word deur etlike taal- en feitefoute. So ’n goedbedoelde skryftaak verdien noukeuriger redigering.
The post <em>Tweede kanse</em> deur Stefan Enslin: ’n FMR-resensie appeared first on LitNet.